The Times Atlas (1895-1900)

See below for (a summary of) this text in English.

Hieronder staat de beschrijving van de atlas. Daarbij horen ook de volgende pagina's

• Plaatjes van de atlas (1897)
• Plaatjes van de atlas (1900)
• Tabellen en lijsten bij de atlas

Titelgegevens

Titel: The Times Atlas
Uitgever: The Office of The Times
Jaar: 1895-1900 (diverse uitgaven)

Titelpagina (1897): The Times Atlas.
Containing 117 Pages of Maps, and comprising 173 Maps
and an Alphabetical Index to 130,000 Names.
Published at the Office of The Times,
Printing House Square, London, E.C.  1897. Vertaling:
The Times Atlas.
Bevat 117 bladzijden met, in totaal, 173 kaarten
en een register van 130.000 plaatsnamen.
Uitgegeven door het Bureau van The Times,
Printing House Square, Londen, E.C.  1897.

Titelpagina (1900): The Times Atlas (new edition)
Containing 132 Pages of Maps, and comprising 196 Maps
and an Alphabetical Index to 150,000 Names.
Published at the Office of The Times,
Printing House Square, London, E.C.  1900

• Dit is de Engelse uitgave van de Duitse Andrees Handatlas, 3e druk (1893-1897). In de Engelse uitgave van 1900 zijn ook kaarten ontleend aan de Duitse 4e druk (1899-1904)
• De Engelse uitgave van de 2e druk van Andres Handatlas is The Universal Atlas (Cassell, 1893).
• Latere uitgaven van The Times Atlas of the World werden gemaakt door Bartholomew in Edinburgh:
  • The Times Survey Atlas of the World (1920)
  • The Times Atlas of the World. Mid-Century Edition (1955-1960, in 5 delen)
  • The Times Atlas of the World. Comprehensive Edition (1967-1992, in 1 deel)
  • The Times Comprehensive Atlas of the World (vanaf 1999, met 'computerkartografie')

Band

The Times Atlas 1897
Detail van de band

De atlas verscheen in 1895 in 15 wekelijkse afleveringen van 1 shilling (1/20 pond) per stuk. Daarbij werden verschillende banden geleverd. Dit exemplaar heeft een band (30 × 42 cm; in nogal desolate toestand) die lijkt op de band van de Duitse uitgave: groen 'calico' (gedrukt katoen) met leer op rug en hoeken. Op de voorkant staan de titel "The Times Atlas" in vergulde 'gotische' letters, een klok en eikebladeren. Op de rug staat dezelfde titel verticaal. De bladzijden zijn verguld op snee.

De uitgave van 1900, in feite een geheel nieuwe druk, verscheen vanaf 1899 in 24 wekelijkse aflevering, ook van elk 1 shilling. Het kaartformaat was groter, dus de band ook: 30 × 45 cm. De 'luxe-uitvoering' is van donkerblauw 'calico', met daarin gepreegd het oostelijk halfrond, en met vergulde titel, klok en eikebladeren. Rug en hoeken zijn weer voorzien van leer. Op de rug staat de titel weer verticaal, en de bladzijden zijn verguld op snee. Er waren ook minder luxueuze banden leverbaar.

Inhoud

De uitgaven tot en met 1899 hebben een titelpagina, 2 bladzijden inhoudsopgave: 'List of Maps' en 117 bladzijden met kaarten in kleur (enkelzijdig bedrukt, veel kaarten op 2 pagina's). In 1898 werd één bladzijde toegevoegd met een kaart van Nieuw-Zeeland. De atlas heeft een plaatsnamenregister: 112 bladzijden in de uitgave van 1897. De uitgave van 1900 is uitgebreid tot 132 bladzijden met kaarten en 120 bladzijden register. De gedetailleerde inhoud is te vinden in de lijst van kaarten, bijkaarten en schaal (uitgave 1897 en uitgave 1900).

De kaarten zijn enkelzijdig gedrukt op stevig papier. De kaarten zijn niet gedateerd. Wel staan er, linksonder op de kaarten, 'symbolen'
  (asterisk)
  (zespunts ster)
  (achtpunts ster)
  (kruis)
op de plaats waar in de Duitse uitgave de datum staat (zie het overzicht van kaarten en 'symbolen'). Het is niet duidelijk of die symbolen iets met een datering te maken hebben. Op de kaarten van de uitgave van 1900 komen deze symbolen niet meer voor.

Uitgaven

Er zijn uitgaven van 1895, 1896, 1897, 1898, 1899 en 1900. Vanaf 1898 heeft de atlas 118 bladzijden met kaarten, vanaf 1900 zelfs 132. De meest opvallende aanvullingen in 1900 zijn de geologische kaarten van de Briste Eilanden en detailkaarten van de Verenigde Staten. De uitgave van 1900 bevat ook kaarten die ontleend zijn aan de 4e druk van de Duitse Andrees Handatlas.

Vergelijking met Andrees Handatlas (3e druk)

De atlas is helemaal in het Engels; de Duitse oorsprong is dus niet te herkennen. Er zijn ook verder duidelijke verschillen met de Duitse uitgave. Natuurlijk staan de kaarten van Groot-Brittannië vooraan. Verder is er minder aandacht voor gebieden in Europa die voor een Engels publiek weinig relevant zijn, zoals het oosten van Duitsland, delen van Oostenrijk-Hongarije en West-Rusland. Ook van gebieden buiten Europa, zoals Algerije en Duits Oost-Afrika, is soms minder of geen kaartmateriaal opgenomen.

Wel zijn er twee aparte kaarten van Canada die speciaal voor de Engelse uitgave vervaardigd zijn. Ook de geologische kaarten van de Britse Eilanden (in de uitgave van 1900) komen niet voor in de Andrees Handatlas. De ondergrond ervan is wel ontleend aan kaarten uit de Duitse atlas.

Opvallend is dat voor sommige kaarten gebruik is gemaakt van materiaal uit de 2e druk van de Duitse atlas (1887-1890). Dat geldt vooral voor detailkaarten van Duitsland en Oostenrijk-Hongarije, maar bijvoorbeeld ook voor de kaarten van Perzië en Afghanistan. Ook enkele thematische kaarten die in de Duitse 3e druk waren vervallen, zijn wel in de Engelse uitgave opgenomen. Een gedetailleerd overzicht is te vinden in de vergelijkende tabel.

The Times Atlas (1895-1900)

• Below is a description of the atlas in keywords. Related pages
  • Pictures of the atlas (1897)
  • Pictures of the atlas (1900)
  • Tables and lists to the atlas

• Title description
  • Title: The Times Atlas
    Publisher: The Office of The Times
    Year: 1895-1900 (several printings)
  • Title page (1897): The Times Atlas.
    Containing 117 Pages of Maps, and comprising 173 Maps
    and an Alphabetical Index to 130,000 Names.
    Published at the Office of The Times,
    Printing House Square, London, E.C.  1897. Title page (1900): The Times Atlas.
    Containing 132 Pages of Maps, and comprising 196 Maps
    and an Alphabetical Index to 150,000 Names.
    Published at the Office of The Times,
    Printing House Square, London, E.C.  1900
  • This is the English version of the German Andrees Handatlas, 3rd edition (1893-1897). In the 1900 edition some maps have been derived from the German 4th edition
  • The English version of Andrees Handatlas, 2nd edition (1887-1890) is The Universal Atlas (Cassell, 1893).
  • Later editions of The Times Atlas of the World are from Bartholomew (Edinburgh):
    • The Times Survey Atlas of the World (1920)
    • The Times Atlas of the World. Mid-Century Edition (1955-1960, 5 volumes)
    • The Times Atlas of the World. Comprehensive Edition (1967-1992, 1 volume)
    • The Times Comprehensive Atlas of the World (from 1999, 'computer cartography')
• Binding
  The Times Atlas 1897
  Front cover detail
  • In 1895 the atlas was issued in 15 weekly parts at one shilling (1/20 pound) each. Several bindings were available. This copy (1897) has a binding that that is similar to the one of the German edition: green calico (30 × 42 cm, in a rather sorry state) with leather spine and corners. The front cover has the title "The Times atlas", clock and oak leaves. The spine has a vertical title. The pages have gilt edges.
  • The 1900 printing, actually a completely new edition, was issued from 1899 in 24 weekly installments, also at 1 shilling each. The map size has increased and so has the binding: 30 × 45 cm. The 'luxury' binding has dark blue calico with an embossed eastern hemisphere, and with gilt title, clock and oak leaves. It has leather spine and corners, a vertical title on the spine and pages with gilt edges. Plainer bindings were also available.
• Contents
  • The printings through 1899 have a title page, 2 pages with a table of contents, and 117 pages with colored map (printed on one side only, many maps on a double page). In 1898 one page was added with a map of New Zealand. The atlas has a name index: 112 pages in the 1897 printing. The 1900 edition has been expanded to 132 map pages and an index of 120 pages. Details can be found in the list of maps, inset maps and scale (1897 printing and 1900 printing).
  • The maps are printed on sturdy paper, on one side only. They are not dated. In the lower left corner several 'symbols' are printed
    • (asterisk)
    • (6 point star)
    • (8 point star)
    • (cross)
    on the spot where the German maps have their printing dates (see the list of maps and 'symbols'). A relationship with the printing date of the maps is uncertain. These symbols are missing from the maps in the 1900 edition.
• Printings
  The atlas was printed in 1895, 1896, 1897, 1898, 1899 and 1900. In 1898 the atlas has 118 map pages, in 1900 even 132. Most notable extensions in the 1900 edition are the geological maps of the British Isles and the regional maps of the United States. It also contains maps that are derived from the 4th edition of the German Andrees Handatlas.
• In comparison with the German version
  • The German origin of the atlas is unrecognizable. There are some natural differences between the German and English versions. The maps of Great Britain are situated in front of course, and less attention is paid to European regions such as the eastern part of Germany, parts of Austria-Hungary and western Russia – of minor significance to an English audience. Several regions outside Europe, such as Algeria and German East Africa, also get fewer maps than in the German atlas.
  • The two regional maps of Canada must have been produced specifically for the English atlas. The geological maps of the British Isles – in the 1900 edition – are also missing from the German version, although apart from the geological information they are essentially based on some of the German maps.
  • Curiously some of the maps are based on the 2nd edition of Andrees Handatlas (1887-1890). Among these are the regional maps of Germany and Austria-Hungary and maps of Persia and Afghanistan. Also derived from the 2nd edition of the German atlas are some thematic maps that were omitted in the 3rd German edition. Details can be found in the comparison table.

© M. Witkam, 2009