Атлас Мира / Atlas Mira, The World Atlas, 2e druk (1967/68)

See below for (a summary of) this text in English.

Hieronder staat de beschrijving van de atlas. Daarbij horen ook de volgende pagina's

• Voorwoord van de atlas
• Plaatjes van de atlas (Russische uitgave)
• Plaatjes van de atlas (Engelse uitgave)
• Plaatjes van de beide uitgaven
• Tabellen en lijsten bij de atlas
• Vergelijking (plaatjes) met de 1e druk (1954)

Titelgegevens

Titel: Атлас Мира / Atlas Mira, The World Atlas
Uitgever: Главное Управление Геодезии и Картографии (ГУГК) / Glavnoe Upravlenie Geodezii i Kartografii (GUGK)
Jaar: 1967/68 (2e druk)

Titelpagina atlas (Russische uitgave): Главное Управление Геодезии и Картографии при Совете Министров СССР
АТЛАС МИРА
Второе издание
Москва  1967

Transliteratie (ISO/R9): Glavnoe Upravlenie Geodezii i Kartografii pri Sovete Ministrov SSSR
ATLAS MIRA
Vtoroe izdanie
Moskva  1967

Vertaling:
Hoofdbureau voor Geodesie en Cartografie bij de Ministerraad van de USSR
WERELDATLAS
Tweede druk
Moskou  1967

Titelpagina atlas (Engelse uitgave): Chief Administration of Geodesy and Cartography under the Council of Ministers of the USSR
THE WORLD ATLAS
Second edition
Moscow  1967

Titelpagina register (Russische uitgave): Главное Управление Геодезии и Картографии при Совете Министров СССР
АТЛАС МИРА
Указатель географических названий
Москва  1968 г.

Transliteratie (ISO/R9): Glavnoe Upravlenie Geodezii i Kartografii pri Sovete Ministrov SSSR
ATLAS MIRA
Ukazatelʹ geografičeskich nazvanij
Moskva  1968 g.

Vertaling:
Hoofdbureau voor Geodesie en Cartografie bij de Ministerraad van de USSR
WERELDATLAS
Register van geografische namen
Moskou  1968

Titelpagina register (Engelse uitgave): Chief Administration of Geodesy and Cartography under the Council of Ministers of the USSR
THE WORLD ATLAS
Index – Gazetteer
Moscow  1968

• Атлас Мира / Atlas Mira (1967)
  Titelpagina   XL
  Dit is de 2e druk van de grote Russische Wereldatlas. De 1e druk (1954) verscheen alleen in het Russisch. Deze 2e druk werd parallel in het Russisch en het Engels uitgegeven, de atlas in 1967 en het register in 1968. Op deze pagina worden beide uitgaven beschreven.
• Op de bladzijde na het voorwoord worden de 19 leden van de redactieraad genoemd, meestal afkomstig uit de academische wereld. Voorzitter van de redactieraad is A.N. Baranov (А.Н. Баранов), vicevoorzitter V.N. Lysjuk (В.Н. Лысюк) en hoofdredacteur S.I. Šurov (С.И. Шуров). Dat zijn dezelfde personen als bij de 1e druk. Op de bladzijde daarna worden nog veel meer medewerkers genoemd.

Band

De atlas heeft een donkergroene 'calico' (gedrukt katoenen) band van  33 × 51 cm (B × H).  Op de voorkant staat het insigne van de Sovjet-Unie – met de tekst "Proletariërs aller landen, verenigt u" in de talen van de 15 toenmalige Unierepublieken – en daaronder de vergulde titel "АТЛАС МИРА" (Wereldatlas) of "THE WORLD ATLAS". Op de rug staat dezelfde titel onder een vijfpuntige ster met wereldkaart.

Het register van de Engelse uitgave zit in een band van  22 × 29 cm (B × H)  met ook het insigne van de Sovjet-Unie, de titel "THE WORLD ATLAS" en de toevoegingen "Second edition" en "Index of geographical names". Het register van mijn Russische uitgave heeft niet de oorspronkelijke band.

Inhoud

Het dekblad, met een portret van Lenin, herinnert aan het 50-jarig jubileum van de Oktoberrevolutie. De atlas bevat verder de titelpagina met op de achterkant het vignet van de Sovjet-Unie, 2 bladzijden voorwoord, 2 bladzijden met de namen van de leden van de redactieraad en de andere medewerkers (en enkele andere gegevens zoals de prijs: 42 roebel en de oplage: 25.000 exemplaren), 2 bladzijden inhoudsopgave en 2 bladzijden legenda en afkortingen (ook als los blad bijgevoegd). Daarna komen de 250 bladzijden met kaarten.

In het voorwoord wordt onder andere ingegaan op de veranderingen ten opzichte van de 1e druk van de atlas. Verder wordt daar uitgelegd waarom deze 2e druk in zowel een Russische als een Engelse uitgave verschijnt: de 1e druk werd ook buiten de Sovjet-Unie gunstig ontvangen maar het gebruikte cyrillische schrift was een belemmering bij het gebruik van de atlas (zie ook de transliteratie van de Russische uitgave en de pagina over het Russisch). Daarom is besloten ook een versie met Latijnse letters te laten verschijnen, met teksten en commentaar in het Engels. Op deze pagina's wordt die uitgave kort de 'Engelse uitgave' genoemd.

Veel kaarten zijn 63 cm breed en beslaan daarmee twee bladzijden. De achterkant van het linkerdeel, dat eerst komt bij het bladeren in de atlas – de 'titelzijde' – bevat dan meestal een schema met het grote kaartblad en kaarten van aanliggende gebieden. Op de achterkant van het rechterdeel staat ook steeds een kaart. Sommige kaarten zijn nog iets breder dan 63 cm en moeten dus verder uitgevouwen worden; zie de inhoudsopgave.

Het register, een apart boekdeel, heeft in de Russische uitgave een titelpagina met op de achterkant de namen van redacteuren en andere medewerkers, een bladzijde met de inhoudsopgave, drie bladzijden met het voorwoord waarin ook uitleg wordt gegeven over de gebruikte methoden van transcriptie in het Russisch, een bladzijde met gebruiksaanwijzing van het register, en een bladzijde met gebruikte afkortingen. Daarna komt het eigenlijke namenregister van 493 pagina's. Tenslotte zijn er 28 bladzijden met afkortingen en vertalingen van niet-Russische geografische termen en andere woorden die in plaatsnamen kunnen voorkomen.

De Engelse uitgave van het register heeft een titelpagina met op de achterkant de namen van redacteuren en andere medewerkers, een bladzijde met de inhoudsopgave, twee bladzijden met het voorwoord waarin de systematiek van het register wordt beschreven, negen bladzijden met gebruikte afkortingen van geografische namen en begrippen, en 967 bladzijden met de in de atlas voorkomende namen – de Engelse uitgave heeft een kleiner formaat dan de Russische. Daarna is er een lijst met vertalingen van geografische begrippen van 22 bladzijden. Tenslotte zijn er tabellen met de gebruikte transliteratie van het Bulgaars, Grieks, Mongools (in cyrillisch schrift) en Russisch, en met het voor het Chinees gebruikte fonetische alfabet, alles ook in vergelijking met de 'Times Atlas of the World'.

De atlas begint met enkele wereldkaarten (6 bladzijden). Daarna komen de kaarten van de Sovjet-Unie (39 bladzijden), Europa (56), Azië (53), Afrika (21), Amerika (57), Australië en Oceanië (9) en de oceanen en poolgebieden (9); zie de inhoudsopgave.

Bijna elke afdeling begint met een natuurkundige kaart – met hoogtelijnen en hoogtekleuring – een staatkundige kaart en een kaart met de verbindingen in dat deel van de wereld. De rest van de afdeling bestaat dan uit natuurkundige kaarten op grotere schaal; zie de lijst van kaarten, bijkaarten en schaal.

Op de rechterachterkanten staan vaak kaarten van gebieden waarvoor maar een bladzijde nodig is, of uitvergrotingen van gebieden op de 'hoofdkaart'. Daarbij is, in tegenstelling tot de hoofdkaart, het reliëf vaak wel met een schaduweffect weergegeven, wat een veel ruimtelijker beeld geeft. Soms is ook een staatkundige kaart toegevoegd. Op enkele kaarten zijn bosgebieden ingetekend; zie het overzicht van kaarttypen.

Door het grote formaat van de atlas en het grote aantal kaarten zijn veel gebieden gedetailleerd afgebeeld, vaak op een schaal van 1:5.000.000, 1:3.000.000, 1:2.500.000 of 1:1.250.000. Dat geldt in het bijzonder voor de Sovjet-Unie zelf en de 'bevriende' staten in de wereld – zoals Oost-Europa, China, Cuba – maar ook voor West-Europa en de Verenigde Staten. Van omgevingen van grote steden zijn vaak bijkaarten op een schaal van 1:250.000 gegeven.

Uitgaven

Zoals in het voorwoord is uitgelegd, verscheen deze 2e druk van de atlas parallel in een Russische en een Engelse uitgave. De inhoud van beide atlassen is identiek; alleen de teksten zijn respectievelijk in het cyrillische en het Latijnse alfabet geschreven. Namen van zeeën zijn meestal ook in het Engels vertaald, maar op de kaarten van de Sovjet-Unie vaak niet. Zie ook de pagina met naast elkaar plaatjes van de kaarten van beide uitgaven.

Vergelijking met de 1e druk

In het voorwoord van de atlas worden uitgebreid de verschillen tussen de 1e druk (1954) en de 2e druk (1967) beschreven. Een belangrijk argument voor de wijzigingen was dat de atlas niet nog omvangrijker moest worden. De belangrijkste verschillen zijn de volgende.

• De historische kaarten uit de 1e druk zijn vervallen.
• Er zijn minder kaarten van de Sovjet-Unie – onder andere alle kaarten met de administratieve indeling van de Unierepublieken zijn vervallen. Daarbij wordt verwezen naar de inmiddels verschenen Atlas van de USSR. Ook de uitsnede is soms heel anders.
• Er zijn nieuwe kaarten verschenen, zoals van Nederland, Joegoslavië, Noord-Vietnam en nog veel meer.
• Er zijn meer bijkaartjes van grote steden, maar er zijn er ook een paar vervallen: Rotterdam, Jogjakarta, Soerabaja, ...
• Kleurenschema en lettertype op de kaarten zijn veranderd.

Zie voor alle details de vergelijkende tabel. Er is ook een pagina met plaatjes van de kaarten van de 1e en de 2e druk ter vergelijking naast elkaar.

Атлас Мира / Atlas Mira, The World Atlas, 2nd edition (1967/68)

• Below is a description of the atlas in keywords. Related pages
  • Preface of the atlas
  • Pictures of the atlas (Russian version)
  • Pictures of the atlas (English version)
  • Pictures of both versions
  • Tables and lists to the atlas
  • Comparison (pictures) with the 1st edition (1954)

• Title description
  • Title: Атлас Мира / Atlas Mira, The World Atlas
    Publisher: Главное Управление Геодезии и Картографии (ГУГК) / Glavnoe Upravlenie Geodezii i Kartografii (GUGK)
    Year: 1967/68 (2nd edition)
  • Atlas title page (Russian version): Главное Управление Геодезии и Картографии при Совете Министров СССР
    АТЛАС МИРА
    Второе издание
    Москва  1967 Transliteration (ISO/R9): Glavnoe Upravlenie Geodezii i Kartografii pri Sovete Ministrov SSSR
    ATLAS MIRA
    Vtoroe izdanie
    Moskva  1967
  • Atlas title page (English version): Chief Administration of Geodesy and Cartography under the Council of Ministers of the USSR
    THE WORLD ATLAS
    Second edition
    Moscow  1967
  • Index title page (Russian version): Главное Управление Геодезии и Картографии при Совете Министров СССР
    АТЛАС МИРА
    Указатель географических названий
    Москва  1968 г. Transliteration (ISO/R9): Glavnoe Upravlenie Geodezii i Kartografii pri Sovete Ministrov SSSR
    ATLAS MIRA
    Ukazatelʹ geografičeskich nazvanij
    Moskva  1968 g.
  • Index title page (English version): Chief Administration of Geodesy and Cartography under the Council of Ministers of the USSR
    THE WORLD ATLAS
    Index – Gazetteer
    Moscow  1968
  • The World Atlas / Атлас Мира (1967)
    Title page   XL
    This is the 2nd edition of the comprehensive Russian World Atlas. The 1st edition had appeared in Russian only. This 2nd edition was published in parallel in Russian and English, the atlas in 1967 and the index in 1968. Both versions are described on this page.
  • On the page after the preface, the names of the members of the editorial board are given, most of them from academia. Chairman of the editorial board is A.N. Baranov (А.Н. Баранов), deputy chairman V.N. Lysjuk (В.Н. Лысюк) and editor-in-chief S.I. Šurov (С.И. Шуров), the same persons as in the 1st edition. On the next page many more collaborators are mentioned.
• Binding
  • The atlas has a dark green calico binding measuring  33 × 51 cm (W × H).  On the front cover are the insignia of the Soviet Union – with the text "Proletarians of all countries, unite" in the languages of the 15 former Union Republics – and the gilt title "АТЛАС МИРА" (World Atlas) or "THE WORLD ATLAS". On the spine is the same title under a five-pointed star with a world map.
  • The index volume of the English version has a binding measuring  22 × 29 cm (W × H),  also with the insignia of the Soviet Union, the title "THE WORLD ATLAS" and the additional texts "Second edition" and "Index of geographical names". The index volume of my Russian version doesn't have the original binding.
• Contents
  • The fly leaf, with a portrait of Lenin, recalls the 50th anniversary of the October Revolution. The atlas has a title page with the insignia of the Soviet Union on the verso, a preface of 2 pages, another 2 pages with the names of the members of the editorial board and the other collaborators (and some other data such as the price: 42 rubles and the number of copies printed: 25,000), 2 pages with the table of contents and 2 pages with a key to map symbols and some abbreviations (also given as a separate sheet). Thereafter are the 250 map pages.
  • In the preface some changes with respect to the 1st edition are mentioned. There is also an explanation for the publication of both Russian and English versions: the 1st edition was received favorably also outside the Soviet Union, but the Cyrillic alphabet used in that edition proved to be a problem in using the atlas (see also the transliteration of the Russian version). Therefore the decision was taken to publish a parallel version in the Latin alphabet, with marginal and editorial notes in English. On these pages this version is referred to as the 'English version'.
  • Many maps are on a double page, with a total width of 63 cm. The reverse side of the left-hand page which comes first in leafing through atlas – the 'title side' – usually has a scheme with the current map and the adjacent sheets. A map is printed on the reverse side of almost all right-hand pages. Some maps are even wider than 63 cm and therefore have a foldout; see the table of contents.
  • The Russian version of the index, a separate volume, has a title page with on its verso the names of the editors and other collaborators, a preface of three pages, a page on how to use the index, and a page with the abbreviations used. Thereafter is the actual index of 493 pages. In the end are 28 pages with translations of non-Russian geographical terms and other words that may occur in place names.
  • The English version of the index has a title page with on its verso the names of the editors and other collaborators, a table of contents, a preface of two pages in which the methodology of the index is described, nine pages with abbreviations and translations of geographical names and terms, and 967 pages with names in the atlas – the English version of the index has a smaller size the Russian one. Thereafter is a list with translations of geographical terms (22 pages). In the end are tables of the transliterations used for Bulgarian, Greek, Mongolian (with a Cyrillic alphabet) and Russian, and of the Chinese phonetic alphabet. Everything is also compared with the system used in the 'Times Atlas of the World'.
  • The atlas starts with some world maps (6 pages). Thereafter are the maps of the Soviet Union (39 pages), Europe (56), Asia (53), Africa (21), the Americas (57), Australia and Oceania (9) and the Oceans and Polar regions (9); see the table of contents.
  • Most sections start with a physical map – with contour lines and hypsometric coloring – a political map and a map of the communications in the region in question. The rest of each section consists of physical maps at a larger scale; see the list of maps, inset maps and scale.
  • On the reverse sides of many right-hand pages are maps of the regions that don't need a double page map or enlargements of regions on the 'main map'. Contrary to the main maps, on these maps the relief is often indicated with shading, which gives a more spatial effect. A political map is sometimes also given for other regions. On a few maps the forests are indicated; details can be found in the list of types of maps.
  • The size of the atlas is considerable and so is the number of maps. Many regions are therefore depicted in detail, often at a scale of 1:5,000,000, 1:3,000,000, 1:2,500,000 or 1:1,250,000. This has been done in particular for the Soviet Union itself and the 'friendly' states in the world – Eastern Europe, China, Cuba – but also for Western Europe and the United States. The environs of metropoles are sometimes given in (inset) maps at a scale of 1:250,000.
• Versions
  • As explained in the preface the 2nd edition was published in parallel Russian and English versions. The content of both atlases is identical; the only difference is the text on the maps, in Cyrillic and Latin alphabet respectively. Names of seas have usually been translated though often not on the maps of the Soviet Union. See also the page with pictures of the maps of both versions side by side.
• In comparison with the 1st edition
  • In the preface the differences between the 1st edition (1954) and the 2nd edition are discussed extensively. A principal argument was that with some 250 map pages the atlas would reach its optimal size. Main differences are the following.
    • The historical maps from the 1st edition were skipped.
    • Some maps of the Soviet Union were omitted – in particular the maps of the administrative subdivision of the Union Republics. For this data a reference is made to the Atlas of the USSR, meanwhile published. Sometimes the cut-out of the maps is completely different.
    • There are several new maps: Netherlands, Yugoslavia, North Vietnam and many more.
    • Inset maps of metropoles have been added; some have been omitted though: Rotterdam, Karachi, Damascus, ...
    • A new color scheme has been adopted and also a new typeface for the names on the maps.
    All details can be found in the comparison table. There is also a page with pictures of the maps of both editions side by side for comparison purposes.

© M. Witkam, 2011