Velhagen & Klasings Kleiner Geschichtsatlas, 5e druk (1909)
See below for (a summary of) this text in
English.
Hieronder staat de beschrijving van de atlas.
Daarbij horen ook de volgende pagina's
Titelgegevens
Titel: Velhagen & Klasings Kleiner Geschichtsatlas
Uitgever: Velhagen & Klasings, Bielefeld / Leipzig
Jaar: 1909 (5e druk)
Titelpagina:
Velhagen & Klasings Kleiner Geschichtsatlas
für gehobene Volksschulen bearbeitet und herausgegeben von F.W. Putzger.
Fünfte durchgesehene Auflage. Neue Ausgabe.
Bielefeld und Leipzig Verlag von Velhagen & Klasing 1909.
Vertaling:
Velhagen & Klasings beknopte historische atlas
voor de uitgebreide lagere school bewerkt door F.W. Putzger.
Vijfde herziene druk. Nieuwe uitgave.
Bielefeld en Leipzig Uitgeverij Velhagen & Klasing 1909.
-
Velhagen & Klasings Kleiner Geschichtsatlas, 1909
Voorkant band
XL
Deze atlas, uitgegeven tussen 1889 en 1913, is bedoeld voor gebruik bij de
beginfase van het geschiedenisonderwijs, dus voor de eerste klassen van de
middelbare (hier: uitgebreide lagere) school. Bij het geschiedenisonderwijs
in een latere fase wordt in het voorwoord de
grotere Putzgers Historischer Schul-Atlas
aanbevolen.
- De auteur van deze atlas is
Friedrich
Wilhelm Putzger, leraar aardrijkskunde en geschiedenis, later inspecteur
van het onderwijs. Volgens zijn
biografie was
hij vanaf 1888 niet meer betrokken bij het samenstellen van "Putzgers
Historischer Schul-Atlas". Vanaf 1891 wordt hij daarin ook niet meer als
auteur genoemd – de atlas draagt tot op heden nog steeds zijn naam.
Blijkbaar heeft hij wel tot zijn overlijden in 1913 aan deze basisuitgave
gewerkt.
Band
De atlas heeft een kartonnen band met linnen rug; de afmetingen zijn
28 × 22 cm (H × B). Op de voorkant staan de
titelgegevens binnen een Jugendstil-kader. De achterkant is leeg. Aan de
binnenkant van de band is er voorin een Jugendstil-schutblad met op de
achterkant een advertentie voor "F.W. Putzgers Historischer Schul-Atlas".
Achterin staan advertenties voor enkele leerboeken voor geschiedenis.
Inhoud
De atlas heeft een titelpagina en een bladzijde met het
voorwoord en de
inhoudsopgave. Daarna komen 18 bladzijden met
kaarten. De meeste daarvan beslaan één bladzijde, maar er zijn twee kaarten op
ieder twee bladzijden. Er is geen register.
De eerste 7 bladzijden bevatten kaarten van de wereld in de Oudheid. Op de
overige 11 bladzijden staan kaarten over de Middeleeuwen (3) en de Nieuwe Tijd
(8). De kaartbladzijden bevatten in het algemeen een hoofdkaart en enkele
bijkaarten. Zie voor de details de lijst van
kaarten, bijkaarten en schaal.
De kaarten zijn duidelijk bedoeld voor gebruik bij de beginfase van het
geschiedenisonderwijs. In tegenstelling tot die in de "Historischer Schul-Atlas"
zijn ze tamelijk leeg, met weinig namen en details. Het formaat van de
bladzijden is ook iets groter. De kaarten maken daardoor een heel heldere
indruk.
De kaarten zijn vervaardigd in lithografie en afgedrukt in
zinkdruk. Er is vlakkleur
of randkleur gebruikt om de staatkundige indeling aan te geven. In de bovenmarge
staan nummer en naam van de kaart. De verdere gegevens staan binnen het
kaartkader.
Vergelijking met eerdere edities
De kaarten in deze editie zijn dezelfde als die in de
3e druk. De verschillen tussen deze twee
edities zijn ook verder minimaal. De tekst op de band, op de titelpagina en in
het voorwoord is iets anders: er is nu sprake van een atlas voor "gehobene
Volksschulen". Opvallend in deze 5e druk is het schutblad voorin, met het logo
V&K van de uitgever Velhagen & Klasing.
Velhagen & Klasings Kleiner Geschichtsatlas, 5th edition (1909)
- Below is a description of the atlas in keywords. Related pages
- Title description
- Title: Velhagen & Klasings Kleiner Geschichtsatlas
Publisher: Velhagen & Klasings, Bielefeld / Leipzig
Year: 1909 (5th edition)
- Title page:
Velhagen & Klasings Kleiner Geschichtsatlas
für gehobene Volksschulen bearbeitet und herausgegeben von F.W. Putzger.
Fünfte durchgesehene Auflage. Neue Ausgabe.
Bielefeld und Leipzig Verlag von Velhagen & Klasing 1909.
Translation:
Velhagen & Klasings concise historical atlas
edited for higher primary schools by F.W. Putzger.
Fifth revised edition. New edition.
Bielefeld and Leipzig Velhagen & Klasing Publishers 1909.
-
Velhagen & Klasings Kleiner Geschichtsatlas, 1909
Front cover
XL
This atlas, published between 1889 and 1913, is meant to be used in the
first phase of history education, for the first classes of secondary
school therefore (here: higher primary school). For subsequent history
education the more comprehensive
Putzgers Historischer Schul-Atlas is recommended in the
preface.
- The author of this atlas is
Friedrich
Wilhelm Putzger, geography and history teacher, later inspector of
education. From 1888, according to his
biography,
he was not involved in the compilation of "Putzgers Historischer
Schul-Atlas" anymore. From 1891 he is no longer mentioned as an author –
the atlas bears his name until today. Apparently he has been working on
this basic edition until his death in 1913.
- Binding
- The atlas has a cardboard binding with a cloth spine; its dimensions
are 28 × 22 cm (H × W). On the
front cover the title information is given inside an art nouveau frame.
The back cover is empty. Inside the front cover is an art nouveau
endpaper with an advertisement for "Putzgers Historischer Schul-Atlas",
Inside the back cover are advertisements for some history textbooks.
- Contents
- The atlas has a title page and a page with the
preface and the
table of contents. Thereafter are 18
pages with maps. Most maps are single page but two maps are double page.
There is no index.
- On the first 7 pages are maps of the Ancient world. The other 11 pages
contain maps on the Middle Ages (3) and modern history (8). Usually the
pages contain one main maps and several inset maps. Details can be found
in the list of maps, inset maps and
scale.
- The maps are designed to be used in the first phase of history
education. In contrast with those in the "Historischer Schul-Atlas" they
are relatively empty, without many names and details. The page size is
also slightly larger. The maps thus make a very clear impression.
- The maps have been produced in lithography and printed in
zincography. Area
or outline color is used to indicate the political subdivision. In the
upper margin the map name and number are given. All other information is
inside the map frame.
- In comparison with earlier editions
- The maps in this edition are the same as those in the
3rd edition. The other
differences are almost negligible. The text on the front cover, on the
title page and in the preface is slightly different: the atlas is now
meant for "gehobene Volksschulen". Striking in this 5th edition is the
front endpaper with the V&K logo of the publisher Velhagen &
Klasing.
© M. Witkam, 2015
met dank aan / courtesy of: J.C. van 't Zelfde