Veladini, Atlante tascabile scolastico (1855)

See below for (a summary of) this text in English.

Hieronder staat de beschrijving van de atlas. Daarbij horen ook de volgende pagina's

• Plaatjes van de atlas
• Tabellen en lijsten bij de atlas
• Vergelijking (plaatjes) met Perthes' Taschen-Atlas (1850)

Titelgegevens

Titel: Atlante tascabile scolastico
Uitgever: A. Veladini, Lugano, Zwitserland
Cartografie: Justus Perthes, Gotha
Jaar: 1855

Titelpagina: Atlante tascabile scolastico per la geografia moderna
ad uso dei ginnasi e delle scuole del Cantone Ticino
eseguito sull'Edizione Originale di Ad. Stieler col aggiunta della
Carta del Cant. Ticino.
Lugano  Litografia di A. Veladini, 1855.
Prezzo Fr 2.50.
La presente è posta sotto tutela delle Leggi, essendosi adempiuto a quanto esse prescrivono. Vertaling:
Zak- en schoolatlas van de hedendaagse geografie
voor gebruik op gymnasia en andere scholen van het kanton Ticino
gebaseerd op de oorspronkelijke uitgave van Adolf Stieler met toevoeging van de
Kaart van het kanton Ticino.
Lugano  Lithografisch bedrijf van A. Veladini, 1855.
Prijs 2,50 frank.
Dit werk is geplaatst onder bescherming van de wetten, omdat het heeft voldaan aan wat die voorschrijven.

• Atlante tascabile scolastico, 1855
  Titelpagina   XL
  Deze Italiaanstalige atlas met 25 kaarten is bedoeld als zakatlas en ook als schoolatlas. Door het formaat kan hij gebruikt worden als zakatlas. De beknopte inhoud maakt hem geschikt als schoolatlas.
• Als schoolatlas is hij bedoeld voor scholen in het kanton Ticino in Zwitserland. Dit kanton is, als enige, bijna helemaal Italiaanstalig. In Zwitserland zijn verder alleen nog enkele delen van het aangrenzende kanton Graubünden Italiaanstalig.
• De atlas is uitgegeven door het lithografische bedrijf van Antonio Veladini in Lugano – de grootste stad van het kanton. Na deze uitgave van 1855 moet er nog in 1878 een uitgave verschenen zijn, ook met 25 kaarten.
• Bijna alle kaarten, 24 van de 25, zijn nagetekend naar de Duitse zakatlas van Justus Perthes. Dat wordt ook min of meer op de titelpagina vermeld, waar de naam van Adolf Stieler wordt genoemd. Alleen de laatste kaart, van het kanton Ticino, komt niet in de Duitse zakatlas voor.

Band

Dit exemplaar van de atlas heeft een kartonnen band, beplakt met gemarmerd papier, en een linnen rug. De afmetingen zijn  14 × 16,5 cm (H × B).  De kaarten zijn ongevouwen ingebonden.

Inhoud

De atlas heeft een titelpagina en 25 kaarten. Eerst zijn er 2 kaarten van het oostelijk en westelijk halfrond. Daarna zijn er 6 kaarten van de werelddelen. Verder zijn er 16 kaarten zijn van de landen in Europa met de nadruk op Midden-Europa (8 kaarten). Tenslotte is er een kaart van het kanton Ticino. Er zijn dus, behalve de kaarten van de werelddelen, geen kaarten van landen buiten Europa. Zie voor de details de inhoudsopgave en de lijst van kaarten, bijkaarten en schaal.

De kaarten zijn vervaardigd in lithografie en met de hand gekleurd, in randkleur met een gestippelde bies voor de staatkundige indeling. Bergen zijn aangegeven met arcering. Rechtsboven buiten het kaartkader staat het nummer in Romeinse cijfers. Het kaartkader heeft een arcering loodrecht op de kaart en een aanduiding van de lengte- en breedtegraden. De naam van de kaart staat meestal binnen het kaartkader, evenals verdere informatie en een schaalstok. Informatie over cartografen of graveurs ontbreekt.

Vergelijking met Perthes' Taschen-Atlas

De kaarten in deze atlas zijn, op de kaart van Ticino na, nagetekend naar de Duitse Perthes' Taschen-Atlas. Ook de volgorde van de kaarten is dezelfde. Alle teksten zijn natuurlijk wel in het Italiaans vertaald. Doordat in deze atlas de kaarten vervaardigd zijn in lithografie, is de afdruk minder scherp dan in de Duitse zakatlas – daar zijn het kopergravures.

Alle details zijn te vinden in de vergelijkende tabellen. Er is ook een pagina met plaatjes van beide edities ter vergelijking naast elkaar.

Veladini, Atlante tascabile scolastico (1855)

• Below is a description of the atlas in keywords. Related pages
  • Pictures of the atlas
  • Tables and lists to the atlas
  • Comparison (pictures) with Perthes' Taschen-Atlas (1850)

• Title description
  • Title: Atlante tascabile scolastico
    Publisher: A. Veladini, Lugano, Zwitserland
    Cartography: Justus Perthes, Gotha
    Year: 1855
  • Title page: Atlante tascabile scolastico per la geografia moderna
    ad uso dei ginnasi e delle scuole del Cantone Ticino
    eseguito sull'Edizione Originale di Ad. Stieler col aggiunta della
    Carta del Cant. Ticino.
    Lugano  Litografia di A. Veladini, 1855.
    Prezzo Fr 2.50.
    La presente è posta sotto tutela delle Leggi, essendosi adempiuto a quanto esse prescrivono. Translation:
    Pocket and School Atlas of Modern Geography
    for the use at gymnasiums and other schools of the Canton of Ticino
    based on the original edition by Adolf Stieler with the addition of the
    Map of the Canton of Ticino.
    Lugano Lithography by A. Veladini 1855.
    Price 2.50 franks.
    This work placed under the protection of the laws, having fulfilled what they prescribe.
  • Atlante tascabile scolastico, 1855
    Titel page   XL
    This Italian language atlas with 25 maps was published as both a pocket atlas and a school atlas. Its size makes it a pocket atlas, its concise contents a school atlas.
  • As a school atlas it is intended for use at the schools of the canton of Ticino in Switzerland. This is the only Swiss canton where Italian is the sole official language. The few other Italian language sections of Switzerland are some sparse parts of the adjacent canton of Graubünden.
  • The atlas was published by the lithographic shop of Antonio Veladini in Lugano – the largest city of Ticino. After this 1855 edition, a new edition must have appeared in 1878, also with 25 maps.
  • Almost all maps, 25 out of 25, have been drawn after the German pocket atlas from Justus Perthes. This is indicated, more or less, on the title page where the name of Adolf Stieler is mentioned. Only the last map, the canton of Ticino, does not originate from the German atlas.
• Binding
  • This copy of the atlas has a cardboard binding, pasted with marbled paper, and a cloth spine. It measures  14 × 16,5 cm (H × W).  The maps have been bound unfolded.
• Contents
  • The atlas has a title page and 25 maps. First there are 2 maps of the eastern and western hemispheres. Then there are 6 maps of the continents. Thereafter are 16 maps for the countries in Europe with an emphasis on Central Europe (8 maps). The last map depicts the canton of Ticino. So apart from the maps of the continents, there are no maps of countries outside Europe. Details can be found in the table of contents and the list of maps, inset maps and scale.
  • The maps have been produced in lithography and hand colored, in outline color with a dotty edging. Mountain areas are given in hachuring. In the upper right margin is the map number in Roman numerals. The map frame has a hatching perpendicular to the map an indication of latitude and longitude degrees. The name of the map is usually inside the map frame, as well as other information and a linear scale. No information is given on cartographers or engravers.
• In comparison with Perthes' Taschen-Atlas
  • The maps in this atlas, except for the map of Ticino, have been drawn after the German Perthes' Taschen-Atlas. The order of the maps is also identical. Of course all text has been translated into Italian. The maps in this atlas have been produced in lithography, which makes them less sharp than the copper engravings in the German atlas.
  • All details can be found in the comparison table. There is also a page with pictures of both editions side by side for comparison purposes.

© M. Witkam, 2014