Haack, Justus Perthes' Kleinster Schulatlas (1931)

See below for (a summary of) this text in English.

Hieronder staat de beschrijving van de atlas. Daarbij horen ook de volgende pagina's

• Voorwoord bij de atlas
• Plaatjes van de atlas
• Tabellen en lijsten bij de atlas

Titelgegevens

Titel: Justus Perthes' Kleinster Schulatlas
Uitgever: Justus Perthes, Gotha
Jaar: 1931

Titelpagina (voorkant band): Aus der Not – für die Not!
Justus Perthes' Kleinster Schulatlas
bearbeitet von Prof. Dr. H. Haack
Gotha: Justus Perthes  1931 Vertaling:
Uit nood – voor de nood!
Justus Perthes' Kleinste Schoolatlas
bewerkt door Prof. Dr. H. Haack
Gotha: Justus Perthes  1931

• Justus Perthes' Kleinster Schulatlas, 1931
  Voorkant band, titel   XL
  Dit is, voor zover ik heb kunnen nagaan, de laatste uitgave van de reeks schoolatlassen met titel 'Kleinster Schulatlas'. De eerste uitgave verscheen in 1923. Deze uitgaven zijn niet genummerd.
• Deze atlas is een voortzetting van de in de periode 1902-1906/12 verschenen 'Kleiner deutscher Schüler-Atlas'; zie ook het overzicht.
• De auteur Hermann Haack (1872-1966) werkte vanaf 1897 bij Justus Perthes in Gotha. Hij was onder andere ook hoofdredacteur van de 10e druk van Stielers Hand-Atlas.
• De kaarten in deze atlas zijn grotendeels gebaseerd op die van Lüddecke-Haack, Deutscher Schulatlas. Dat wordt onder andere ook vermeld in de schoolcatalogus van Justus Perthes (zie de pagina met plaatjes).
• Zoals ook uit de titel en het voorwoord blijkt, was deze uitgave oorspronkelijk bedoeld om ook in – financieel – moeilijke tijden voor een lage prijs nog een volwaardige schoolatlas aan te bieden. In de schoolcatalogus van Perthes wordt de atlas nu vooral aanbevolen als repetitie- en reserve-atlas.

Band

De atlas heeft een rood omslag van dik papier, met afmetingen  19,5 × 20,5 cm (B × H).  Op de geïllustreerde voorkant staan titel, naam van de auteur en uitgever. De achterkant is leeg. In de binnenkant van de band zitten voorin een kort voorwoord en de inhoudsopgave.

Inhoud

Na het voorwoord en de inhoudsopgave komen 24 bladzijden met kaarten in kleur, tweezijdig gedrukt op papier van redelijke maar niet geweldige kwaliteit. Er is geen register. De atlas begint met een blad met kaarten van de halfronden en de poolgebieden. Daarna komen 2 overzichtskaarten van Europa, 12 kaarten van de landen in Europa met de nadruk op Duitsland, 7 van de overige werelddelen, en tenslotte 2 thematische kaarten: volkeren, neerslag, zeestromen en Bijbelse geschiedenis.

De kaarten zijn geproduceerd in kleurenlithografie. Het reliëf wordt steeds aangegeven door bruine arcering. Meestal is er een hoogtekleuring maar enkele kaarten zijn staatkundig gekleurd – vooral de deelkaarten van Duitsland. De thematische kaarten hebben natuurlijk een passende inkleuring. Bovenaan de kaarten staan naam en nummer van het kaartblad. Onderaan staan een schaalstok, de tekst "Gotha: Justus Perthes" en de schaal (met tussen haakjes een toelichting zoals  2 mm = 15 km).  Door het vrij kleine bladformaat is het aantal bijkaarten beperkt; zie ook de lijst van kaarten, bijkaarten en schaal.

Vergelijking met de uitgave 1923

Vergeleken met de eerste uitgave (1923) van deze atlas zijn er staatkundig nauwelijks wijzigingen. Alleen de grenzen van Wit-Rusland (kaart 15) en van Bolivia met Paraguay en Brazilië (kaart 22) zijn bijgewerkt. Het omslag is nu alleen nog van papier, dus zonder linnen rug. De kwaliteit van het papier van de kaarten is een stuk beter dan eerst. De afdruk van de kaarten, in het bijzonder de tekst, lijkt iets donkerder.

Haack, Justus Perthes' Kleinster Schulatlas (1931)

• Below is a description of the atlas in keywords. Related pages
  • Preface to the atlas
  • Pictures of the atlas
  • Tables and lists to the atlas

• Title description
  • Title: Justus Perthes' Kleinster Schulatlas
    Publisher: Justus Perthes, Gotha
    Year: 1931
  • Title page (front cover): Aus der Not – für die Not!
    Justus Perthes' Kleinster Schulatlas
    bearbeitet von Prof. Dr. H. Haack
    Gotha: Justus Perthes  1931 Translation:
    Out of misery – for necessity!
    Justus Perthes' Minimal School Atlas
    edited by Prof. Dr. H. Haack
    Gotha: Justus Perthes  1931
  • Justus Perthes' Kleinster Schulatlas, 1931
    Front cover, title   XL
    A far as I have been able to find, this is the last edition of a series of school atlases entitled 'Kleinster Schulatlas'. The first edition was published in 1923. The editions are unnumbered.
  • This atlas is a continuation of the 'Kleiner deutscher Schüler-Atlas' published in the 1902-1906/12 period; see also the overview.
  • The author Hermann Haack (1872-1966) had been working at Perthes from 1897. He also was the editor in chief of the 10th edition of Stielers Hand-Atlas.
  • Most maps in this atlas are based on those in Lüddecke-Haack, Deutscher Schulatlas. This is also mentioned in the Justus Perthes school catalog (see the pictures page).
  • As is evident from title and preface this publication was originally made to offer a full fledged school atlas at a low price in – financially – hard years. In the Perthes school catalog the atlas is now especially recommended as a repetition and spare atlas.
• Binding
  • The atlas has a red sturdy paper cover, measuring  19.5 × 20.5 cm (W × H).  On the illustrated front cover the title, the names of author and publisher are mentioned. The back cover is empty. In the inside front cover are a short preface and the table of contents.
• Contents
  • After the preface and table of contents are 24 pages with colored maps printed on both sides of good quality paper. There is no index. First in the atlas is a page with maps of the hemispheres and the Polar Regions. Thereafter are 2 general maps of Europe, 12 maps of the European countries with an emphasis on Germany, 7 of the other continents and in the end 2 thematic maps: nations, precipitation, sea currents and Biblical history.
  • The maps have been produced in color lithography. The relief is indicated with brown hachuring. Most maps are colored hypsometrically but some others have political coloring – especially the regional maps of Germany. The thematical maps of course have a suitable coloring. In the top margin are the name and number of the map sheet. In the lower margin are a linear scale, the text "Gotha: Justus Perthes" and the scale (in parentheses an explanation such as  2 mm = 15 km).  Because of the modest sheet size there are only a few inset maps; see also the list of maps, inset maps and scale.
• In comparison with the 1923 edition
  • Compared with the first edition (1923) of this atlas there are hardly any political changes. Only the borders of White Russia (sheet 15) and those of Bolivia with Paraguay and Brazil have been updated. The cover is now paper only, without the cloth spine. The map paper quality is better than before. The impression of the maps, especially the text, seems to be a bit darker.

© M. Witkam, 2012