Haack, Justus Perthes' Kleinster Schulatlas (1923)

See below for (a summary of) this text in English.

Hieronder staat de beschrijving van de atlas. Daarbij horen ook de volgende pagina's

Voorwoord bij de atlas
Plaatjes van de atlas
Tabellen en lijsten bij de atlas
Vergelijking (plaatjes) met Kleiner deutscher Schüler-Atlas (ca. 1912)

Titelgegevens

Titel: Justus Perthes' Kleinster Schulatlas
Uitgever: Justus Perthes, Gotha
Jaar: 1923

Titelpagina (voorkant band): Aus der Not – für die Not!
Justus Perthes' Kleinster Schulatlas
bearbeitet von Prof. Dr. H. Haack
Gotha: Justus Perthes 1923 Vertaling:
Uit nood – voor de nood!
Justus Perthes' Kleinste Schoolatlas
bewerkt door Prof. Dr. H. Haack
Gotha: Justus Perthes 1923

Justus Perthes' Kleinster Schulatlas, 1923
Voorkant band, titel XL
Dit is de eerste uitgave van de reeks schoolatlassen met titel 'Kleinster Schulatlas'. De laatste uitgave verscheen in 1931. Deze uitgaven zijn niet genummerd.
Deze atlas is een voortzetting van de in de periode 1902-1906/12 verschenen 'Kleiner deutscher Schüler-Atlas'. Daarbij hoorde ook de oefenatlas 'Kleiner deutscher Lern-Atlas' met blinde kaarten. De uitgave van de oefenatlas is niet voortgezet; zie ook het overzicht.
De auteur Hermann Haack (1872-1966) werkte vanaf 1897 bij Justus Perthes in Gotha. Hij was onder andere ook hoofdredacteur van de 10e druk van Stielers Hand-Atlas.
Zoals ook uit de titel en het voorwoord blijkt, is deze uitgave vooral bedoeld om ook in – financieel – moeilijke tijden voor een lage prijs nog een volwaardige schoolatlas aan te bieden.
De kaarten in deze atlas zijn grotendeels gebaseerd op die van Lüddecke-Haack, Deutscher Schulatlas. Dat wordt onder andere ook vermeld in de schoolcatalogus van Justus Perthes (zie de pagina met plaatjes).

Band

De atlas heeft een roodbruin omslag van dik papier met een linnen rug. De afmetingen zijn 20 × 20,5 cm (B × H). Op de geïllustreerde voorkant staan titel, naam van de auteur en uitgever. De achterkant is leeg. In de binnenkant van de band zitten voorin een kort voorwoord en de inhoudsopgave.

Inhoud

Na het voorwoord en de inhoudsopgave komen 24 bladzijden met kaarten in kleur, tweezijdig gedrukt op papier van redelijke maar niet geweldige kwaliteit. Er is geen register. De atlas begint met een blad met kaarten van de halfronden en de poolgebieden. Daarna komen 2 overzichtskaarten van Europa, 12 kaarten van de landen in Europa met de nadruk op Duitsland, 7 van de overige werelddelen, en tenslotte 2 thematische kaarten: volkeren, neerslag, zeestromen en Bijbelse geschiedenis.

De kaarten zijn geproduceerd in kleurenlithografie. Het reliëf wordt steeds aangegeven door bruine arcering. Meestal is er een hoogtekleuring maar enkele kaarten zijn staatkundig gekleurd – vooral de deelkaarten van Duitsland. De thematische kaarten hebben natuurlijk een passende inkleuring. Bovenaan de kaarten staan naam en nummer van het kaartblad. Onderaan staan een schaalstok, de tekst "Gotha: Justus Perthes" en de schaal (met tussen haakjes een toelichting zoals 2 mm = 15 km). Door het vrij kleine bladformaat is het aantal bijkaarten beperkt; zie ook de lijst van kaarten, bijkaarten en schaal.

Vergelijking met 'Kleiner deutscher Schüler-Atlas'

De kaarten in deze atlas zijn vrijwel gelijk aan die in 'Kleiner deutscher Schüler-Atlas' (uitgave 1906/12). Ze zijn natuurlijk bijgewerkt naar de situatie van na de eerste wereldoorlog. Enkele kaarten zijn vervallen: de sterrenkundige kaart, de natuurkundige kaart van Noord-Duitsland, de kaart van de Duitse koloniën en de kaart over de Duitse geschiedenis. Er is een staatkundige kaart toegevoegd van de Donaulanden – het gebied van het voormalige Oostenrijk-Hongarije. En de eerste thematische kaart heeft iets andere onderwerpen (volkeren, neerslag, zeestromen) dan die in de eerdere atlas (volkeren, koloniën).

Alle details zijn te vinden in de vergelijkende tabel. Er is ook een pagina met plaatjes van beide atlassen ter vergelijking naast elkaar.

Haack, Justus Perthes' Kleinster Schulatlas (1923)

Below is a description of the atlas in keywords. Related pages
- Preface to the atlas
- Pictures of the atlas
- Tables and lists to the atlas
- Comparison (pictures) with Kleiner deutscher Schüler-Atlas (ca. 1912)

Title description
- Title: Justus Perthes' Kleinster Schulatlas
  Publisher: Justus Perthes, Gotha
  Year: 1923
- Title page (front cover): Aus der Not – für die Not!
  Justus Perthes' Kleinster Schulatlas
  bearbeitet von Prof. Dr. H. Haack
  Gotha: Justus Perthes 1923 Translation:
  Out of misery – for necessity!
  Justus Perthes' Minimal School Atlas
  edited by Prof. Dr. H. Haack
  Gotha: Justus Perthes 1923
- Justus Perthes' Kleinster Schulatlas, 1923
  Front cover, title XL
  This is the first edition of a series of school atlases entitled 'Kleinster Schulatlas'. The last edition was published in 1931. The editions are unnumbered.
- This atlas is a continuation of the 'Kleiner deutscher Schüler-Atlas' published in the 1902-1906/12 period. That atlas was accompanied by the exercise atlas 'Kleiner deutscher Lern-Atlas' with outline maps. The exercise atlas was discontinued after 1906/12; see also the overview.
- The author Hermann Haack (1872-1966) had been working at Perthes from 1897. He also was the editor in chief of the 10th edition of Stielers Hand-Atlas.
- As is evident from title and preface this publication is especially made to offer a full fledged school atlas at a low price in – financially – hard years.
- Most maps in this atlas are based on those in Lüddecke-Haack, Deutscher Schulatlas. This is also mentioned in the Justus Perthes school catalog (see the pictures page).
Binding
- The atlas has a reddish brown sturdy paper cover with a cloth spine. Its dimensions are 20 × 20.5 cm (W × H). On the illustrated front cover the title, the names of author and publisher are mentioned. The back cover is empty. In the inside front cover are a short preface and the table of contents.
Contents
- After the preface and table of contents are 24 pages with colored maps printed on both sides of medium quality paper. There is no index. First in the atlas is a page with maps of the hemispheres and the Polar Regions. Thereafter are 2 general maps of Europe, 12 maps of the European countries with an emphasis on Germany, 7 of the other continents and in the end 2 thematic maps: nations, precipitation, sea currents and Biblical history.
- The maps have been produced in color lithography. The relief is indicated with brown hachuring. Most maps are colored hypsometrically but some others have political coloring – especially the regional maps of Germany. The thematical maps of course have a suitable coloring. In the top margin are the name and number of the map sheet. In the lower margin are a linear scale, the text "Gotha: Justus Perthes" and the scale (in parentheses an explanation such as 2 mm = 15 km). Because of the modest sheet size there are only a few inset maps; see also the list of maps, inset maps and scale.
In comparison with 'Kleiner deutscher Schüler-Atlas'
- The maps in this atlas are almost identical to those in the 'Kleiner deutscher Schüler-Atlas' (1906/12 edition). They have of course been updated according to the post-war situation. Some maps were omitted: the map on astronomy, the physical map of North Germany, the map of the German colonies and the map on German history. Added is a political map of the Danube countries – the region of the former Austria-Hungary. And the subjects of the first thematic map (nations, precipitation, sea currents) differ slightly from the map in the earlier atlas (nations, colonies).
- All details can be found in the comparison table. There is also a page with pictures of both atlases side by side for comparison purposes.

valid HTML valid CSS