E. von Sydow's Schul-Atlas, 4e druk (1852)

See below for (a summary of) this text in English.

Hieronder staat de beschrijving van de atlas. Daarbij horen ook de volgende pagina's

• Voorwoord bij de atlas
• Plaatjes van de atlas
• Tabellen en lijsten bij de atlas

Titelgegevens

Titel: E. von Sydow's Schul-Atlas
Uitgever: Justus Perthes, Gotha
Jaar: 1852 (4e druk)

Titelpagina (ontbreekt in dit exemplaar): E. von Sydow's Schul-Atlas in Acht und Dreissig Karten.
Vierte Auflage.
Gotha: Justus Perthes. 1852. Vertaling:
E. von Sydow's schoolatlas in achtendertig kaarten.
Vierde druk.
Gotha: Justus Perthes. 1852.

• E. von Sydow's Schul-Atlas, 1852
  1a. Figuren zur mathematischen Geographie   XL
  Mathematische geografie / Mathematical geography
  Naast deze schoolatlas waren ook verschillende tekenatlassen en een reeks wandkaarten voor het onderwijs leverbaar.
• Emil von Sydow (1812-1873) was ook auteur van de meer wetenschappelijke Methodische Hand-Atlas.

Band

Dit exemplaar heeft een (particuliere) kartonnen band met afmetingen  16 × 23,5 cm (B × H).  De band is beplakt met gemarmerd papier en heeft een leren rug. De kaarten zijn gevouwen ingebonden.

Inhoud

In dit exemplaar ontbreekt de titelpagina met daarop de inhoudsopgave. Het daarop volgende tekstdeel bevat 8 bladzijden. Het voorwoord (bij de 1e druk) beslaat 3 bladzijden. De overige 5 bladzijden bevatten een korte opmerking over een extra kaart in de 4e druk en een uitgebreide toelichting bij de kaarten 1a en 1b. De atlas bevat verder 38 kaartbladen zoals aangegeven in de inhoudsopgave. Ze zijn genummerd 1a, 1b, 2-36 met een extra kaart 20a. De kaartbladen 11 en 12 vormen één grote kaart van Noord-Duitsland (natuurkundig).

Het kaartendeel begint met een sterrenkundig kaartblad en een blad met de principes van het tekenen van het reliëf door arcering. Daarna komen een wereldkaart en 3 kaarten van de oceanen met scheepvaartverbindingen, zeestromen en winden. Vervolgens zijn er 2 overzichtskaarten van Europa (natuurkundig en staatkundig) en 21 kaarten van de landen in Europa; daarbij zijn 2 overzichtskaarten van Duitsland (ook natuurkundig en staatkundig) en 7 deelkaarten van Duitsland en Midden-Europa. Daarna komen 4 kaarten van Azië (de twee overzichtskaarten natuurkundig en staatkundig), 1 van Afrika, 3 van Amerika en 1 van Australië. Zie voor de details de lijst van kaarten, bijkaarten en schaal.

De kaarten zijn vervaardigd in kleurenlithografie. Op de staatkundige kaarten (Politische Übersicht) zijn de grenzen aangegeven met een randkleur. Op de bijbehorende natuurkundige kaarten wordt laagland tot 100 m aangegeven met fijne arcering en tot 200 m met een wijdere; vaak heeft het ook een groene vlakkleur. Bergland heeft een 'bergarcering' (in de richting van de helling). De grenzen zijn niet of summier aangegeven. Op de overige kaarten zijn de hoogteverschillen op dezelfde manier afgebeeld, maar zonder groen voor het laagland, en zijn de grenzen aangegeven met randkleur. Bovenaan de kaarten staat "E. von Sydow's Schul-Atlas" en het kaartnummer, onderaan "Gotha: Justus Perthes".

In tegenstelling tot veel andere schoolatlassen uit die tijd zijn de kaarten niet overladen met plaatsnamen; soms is er zelfs alleen een plaatssymbool, zonder naam. Wegen en spoorwegen zijn meestal niet aangegeven. De nadruk ligt op het reliëf. Er zijn geen historisch of fysich-geografische kaarten opgenomen. In het voorwoord (bij de 1e druk) geeft de auteur een uitgebreide verantwoording van zijn didactische keuzes.

Vergelijking met de eerdere uitgaven

Vergeleken met de 1e t/m 3e druk is er één kaart toegevoegd (blad 20a. Zwitserland, staatkundig). De aparte kaartbladen 11 en 12 (Noord-Duitsland, natuurkundig) zijn samengevoegd tot één grote kaart. Nieuw in de 4e druk is het aangeven van laagland met een groene vlakkleur.

E. von Sydow's Schul-Atlas, 4th edition (1852)

• Below is a description of the atlas in keywords. Related pages
  • Preface to the atlas
  • Pictures of the atlas
  • Tables and lists to the atlas

• Title description
  • Title: E. von Sydow's Schul-Atlas
    Publisher: Justus Perthes, Gotha
    Year: 1852 (4th edition)
  • Title page (missing in this copy):
    E. von Sydow's Schul-Atlas in Acht und Dreissig Karten.
    Vierte Auflage.
    Gotha: Justus Perthes. 1852. Translation:
    E. von Sydow's School Atlas in thirty eight maps.
    Fourth edition.
    Gotha: Justus Perthes. 1852.
  • E. von Sydow's Schul-Atlas, 1852
    1b. Lehre vom Situationszeichnen. Der Vesuv und seine Umgebung   XL
    Situatie en kaart (Vesuvius) / Situation and map (Vesuvius)
    In addition to this school atlas several exercise atlases and a series of educational wall maps were available.
  • Emil von Sydow (1812-1873) was also the author of the more scientific Methodische Hand-Atlas.
• Binding
  • This copy has a (private) cardboard binding measuring  16 × 23.5 cm (W × H).  It is pasted with marbled paper and has a leather spine. The maps are bound folded.
• Contents
  • The title page with the table of contents is missing from this copy. The subsequent text section contains 8 pages. The preface (to the 1st edition) has 3 pages. The remaining 5 pages contain a brief comment on an additional map in the 4th edition and an extensive explanation of the maps 1a and 1b. The atlas contains 38 map sheets as indicated in the table of contents. They are numbered 1a, 1b, 2-36 with an additional map 20a. The map sheets 11 and 12 are joined to form one large map of North Germany (physical).
  • The map section begins with an astronomical map and a sheet with the principles of drawing the relief by hachuring. Thereafter are a world map and 3 maps of the oceans with shipping routes, sea currents and winds. Then there are 2 maps of Europe (physical and political) and 21 maps of the countries in Europe, among which two maps of Germany (physical and political) and 7 regional maps of Germany and Central Europe. Then there are 4 maps of Asia (two overview maps: physical and political), 1 of Africa, 3 of the Americas and 1 of Australia. Details can be found in the list of maps, inset and scale.
  • The maps have been produced in color lithography. On the political maps (Politische Übersicht) the borders are indicated in outline color. The corresponding physical maps the lowlands until 100 m are indicated by narrow hatching and until 200 m with a wider hatching; often also with a green area color. Mountains have a 'mountain hachuring' (in the direction of the slope). The borders are indicated summarily or not at all. On the other maps the elevations are shown in the same manner, but without the green area color; the borders are again indicated by outline color. In the upper margin is the text "E. von Sydow's Schul-Atlas" with the map number, in the lower margin "Gotha: Justus Perthes".
  • Unlike many other contemporary school atlases the maps are not overloaded with place names; sometimes there is only a place symbol, without a name. Roads and railways are usually not given at all. The emphasis is on the relief. There are no historical or physical-geographical maps. In the preface (to the 1st edition), the author gives a detailed account of his didactic choices.
• In comparison with earlier editions
  • Compared with the 1st through 3rd editions one map was added (sheet 20a. Switzerland, political). The separate map sheets 11 and 12 (North Germany, physics) are joined into one larger map. New in the 4th edition is the indication of lowland with green area color.

© M. Witkam, 2012