von Spruners Atlas zur Geschichte der Staaten Europas, 1e druk (1846)

See below for (a summary of) this text in English.

Hieronder staat de beschrijving van de atlas. Daarbij horen ook de volgende pagina's

• Plaatjes van de atlas (numerieke volgorde)
• Plaatjes van de atlas (systematische volgorde)
• Tabellen en lijsten bij de atlas

Titelgegevens

Titel: von Spruners Atlas zur Geschichte der Staaten Europas
Uitgever: Justus Perthes, Gotha
Jaar: 1846 [1e druk]

Titelpagina zonder inhoudsopgave: Historisch-geographischer Hand-Atlas zur Geschichte der Staaten Europa's
vom Anfang des Mittelalters bis auf die Neueste Zeit
von Dr. Karl von Spruner, königlich bayerischem Ober-Lieutenant,
correspondirendem Mitgliede der königlich bayerischen Academie der Wissenschaften zu München.
Drei und Siebzig colorirte Karten nebst Vorbemerkungen.
Gotha: bei Justus Perthes.  1846. Vertaling:
Historisch-geografische Handatlas voor de geschiedenis van de landen in Europa
vanaf het begin van de Middeleeuwen tot de Nieuwste Tijd
door Dr. Karl von Spruner, eerste luitenant van het Koninklijke Beierse Leger,
corresponderend lid van de Koninklijke Beierse Academie van Wetenschappen in München.
Drieënzeventig kaarten in kleur met toelichtende tekst.
Gotha: Justus Perthes.  1846.

Titelpagina met inhoudsopgave: Dr. Karl von Spruner's Historisch-geographischer Hand-Atlas.
Zweite Abtheilung.
Geschichte der Staaten Europa's vom Anfange des Mittelalters bis auf die Neueste Zeit.
Drei und Siebzig in Kupfer gestochene colorirte Karten nebst erläuternden Vorbemerkungen.
Gotha: Justus Perthes.  1846.
Inhalt nach systematischer Folge der Karten geordnet.
[Inhoudsopgave] Vertaling:
Dr. Karl von Spruner's Historisch-geografische Handatlas.
Tweede afdeling.
Geschiedenis van de landen in Europa vanaf het begin van de Middeleeuwen tot de Nieuwste Tijd
Drieënzeventig gekleurde kaarten in kopoergravure met toelichtende tekst.
Gotha: Justus Perthes. 1846.
Inhoud in systematische volgorde van de kaarten.
[Inhoudsopgave]

• von Spruners Atlas zur Geschichte der Staaten Europas, 1846
  Titelpagina zonder inhoudsopgave   XL
  Dit is de, niet als zodanig aangegeven, 1e druk van de 'Atlas zur Geschichte der Staaten Europas' van Karl von Spruner, officieel Karl Spruner von Merz (1803-1892). Deze atlas bevat kaarten van Europa vanaf de Middeleeuwen.
• Deze historische atlas van Europa is de 2e afdeling van de uit drie delen bestaande Historisch-geographischer Hand-Atlas. De andere delen behandelen de Oudheid (1e afdeling), en de overige werelddelen (3e afdeling).
• Latere edities van de Hand-Atlas, ook deze historische atlas van Europa, zijn bewerkt door Theodor Menke (1819-1892). Daarom wordt ook gesproken van de 'Spuner-Menke Hand-Atlas'. Theodor Menke heeft ook nog een Bijbelatlas gepubliceerd. Die wordt wel beschouwd als de 4e afdeling van de reeks.

Band

De kaarten, met afmetingen  37 × 45,5 cm (H × B),  zijn doorgaans gevouwen of ongevouwen ingebonden. Dit exemplaar bestaat uit alleen de titelpagina, de inhoudsopgave en de losse kaarten.

Inhoud

De atlas heeft een titelpagina zonder inhoudsopgave, een titelpagina met inhoudsopgave, een gedeelte met toelichtende tekst bij de kaarten, en 73 kaartbladen. De kaarten geven een beeld van Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika vanaf de Middeleeuwen tot het begin van de 19e eeuw. Bijna alle kaarten bevatten de nodige bijkaarten om details te laten zien of een bepaalde periode te benadrukken.

De nummering van de kaarten is een beetje ongelukkig. Dat blijkt ook al uit de inhoudsopgave, waarin niet de 'numerieke' maar de 'systematische' volgorde gegeven wordt. Dat geeft de opbouw weer van de atlas in 12 afdelingen, waarbinnen de kaarten chronologisch gerangschikt zijn.

1. Oudheid (1 inleidende kaart)
2. Europa (10 kaarten)
3. Duitsland, Zwitserland, Nederland, landen aan de Oostzee (12 kaarten)
4. Italië (5 kaarten)
5. Frankrijk (6 kaarten)
6. Britse Eilanden (4 kaarten)
7. Spanje en Portugal (6 kaarten)
8. Scandinavië, Polen, Rusland (8 kaarten)
9. Zuidoost-Europa, Klein-Azië (8 kaarten)
10. Hongarije (4 kaarten)
11. Kerkelijke indeling (8 kaarten)
12. Volkeren en talen (1 kaart)

De kaarten zijn vervaardigd in kopergravure en met de hand gekleurd: randkleur voor de staatkundige indeling. Rechtsboven staat de tekst 'K. v. Spruner's histor. Atlas Nº ' met het bladnummer. Op 60 van de 73 kaarten staat rechtsonder de naam van de graveur; de meest genoemde graveurs zijn W. Alt, C. Poppey, E. Luther en Joh. Carl Ausfeld. Alle andere informatie, zoals de naam van het blad of een schaalstok, staat binnen het kaartkader.

von Spruners Atlas zur Geschichte der Staaten Europas, 1st edition (1846)

• Below is a description of the atlas in keywords. Related pages
  • Pictures of the atlas (numerical order)
  • Pictures of the atlas (systematical order)
  • Tables and lists to the atlas

• Title description
  • Title: von Spruners Atlas zur Geschichte der Staaten Europas
    Publisher: Justus Perthes, Gotha
    Year: 1846 [1st edition]
  • Title page without table of contents: Historisch Geographischer Hand-Atlas zur Geschichte der Staaten Europa's
    vom Anfang des Mittelalters bis auf die Neueste Zeit
    von Dr. Karl von Spruner, königlich bayerischem Ober-Lieutenant,
    correspondirendem Mitgliede der königlich bayerischen Academie der Wissenschaften zu München.
    Drei und Siebzig colorirte Karten nebst Vorbemerkungen.
    Gotha: bei Justus Perthes.  1846. Translation:
    Historico-geographical Hand Atlas for the history of the countries in Europe
    from the beginning of the Middle ages to Modern Times.
    by Dr. Karl von Spruner, First Lieutenant of the Royal Bavarian Army,
    corresponding member of the Royal Bavarian Academy of Sciences in Munich.
    Seventy three colored maps with an explanatory text.
    Gotha: Justus Perthes.  1846.
  • Title page with table of contents: Dr. Karl von Spruner's Historisch-geographischer Hand-Atlas.
    Zweite Abtheilung.
    Geschichte der Staaten Europa's vom Anfange des Mittelalters bis auf die Neueste Zeit.
    Drei und Siebzig in Kupfer gestochene colorirte Karten nebst erläuternden Vorbemerkungen.
    Gotha: Justus Perthes.  1846.
    Inhalt nach systematischer Folge der Karten geordnet.
    [Table of contents] Translation:
    Dr. Karl von Spruner's Historico-geographical Hand Atlas.
    Second section.
    History of the countries in Europe from the beginning of the Middle ages to Modern Times.
    Seventy three copper engraved colored maps with an explanatory text.
    Gotha: Justus Perthes.  1846.
    Contents in systematical order.
    [Table of contents]
  • von Spruners Atlas zur Geschichte der Staaten Europas, 1846
    Title page without table of contents   XL
    This is the 1st edition, not indicated as such, of the 'Atlas zur Geschichte der Staaten Europas' by Karl von Spruner, officially Karl Spruner von Merz (1803-1892). This atlas contains maps of Europe in the Middle Ages and afterwards.
  • This historical atlas of Europe is the 2nd section of the three-volume Historisch-geographischer Hand-Atlas. The other volumes treat the Ancient history (1st section), and the history of the other continents (3rd section).
  • Subsequent editions of the Hand-Atlas, this historical atlas of Europe as well, were edited by Theodor Menke (1819-1892). Therefore the atlas is also referred to as the 'Spuner-Menke Hand-Atlas'. Theodor Menke has also published a Bible Atlas, which is sometimes considered to be the 4th section of the series.
• Binding
  • The maps, measuring  37 × 45.5 cm (H × W),  are usually bound folded or unfolded. This copy consists of only the title page, the table of contents and the individual maps.
• Contents
  • The atlas has a title page without table of contents, a title page with table of contents, a section with an explanatory text, and 73 map sheets. The maps depict Europe, the Middle East and North Africa from the Middle Ages until the beginning of the 19th century. Almost all maps contain several insets to show details or to emphasize a certain period.
  • The map numbering is a bit awkard. This is obvious from the table of contents, where the maps are ordered 'systematically' instead of 'numerically'. This shows the structure of the atlas in 12 sections, inside which the maps are ordered chronologically.
    1. Ancient world (1 introductory map)
    2. Europe (10 maps)
    3. Germany, Switzerland, Netherlands, Baltic countries (12 maps)
    4. Italy (5 maps)
    5. France (6 maps)
    6. British Isles (4 maps)
    7. Spain and Portugal (6 maps)
    8. Scandinavia, Poland, Russia (8 maps)
    9. Southeast Europe, Asia minor (8 maps)
    10. Hungary (4 maps)
    11. Ecclesiastical division (8 maps)
    12. Nations and languages (1 map)
  • The maps have been produced in copper engraving and hand-colored: outline color for the political division. In the upper right is the text 'K. v. Spruner's histor. Atlas Nº ' with the sheet number. On 60 of the 73 maps the name of the engraver is given in the lower right; the most frequently mentioned engravers are W. Alt, C. Poppey, E. Luther and Joh. Carl Ausfeld. All other information, such as the name of the sheet or a linear scale, is inside the map frame.

© M. Witkam, 2014