Alb. van Kampen, Orbis terrarum antiquus (uitgave 1888)

See below for (a summary of) this text in English.

Hieronder staat de beschrijving van de atlas. Daarbij horen ook de volgende pagina's

• Plaatjes van de atlas
• Tabellen en lijsten bij de atlas

Titelgegevens

Titel: Orbis terrarum antiquus
Uitgever: Justus Perthes, Gotha
Jaar: 1888 (2e druk)

Titel (voorkant band): Orbis terrarum antiquus in scholarum usum descriptus
ab Alb. van Kampen
Editio altera
Insunt tabulae XVI cum XXX tabellis
Gothae: Sumptibus Iusti Perthes Vertaling:
De wereld van de Oudheid beschreven voor schoolgebruik
door Alb. van Kampen
Tweede uitgave
Met 16 kaarten en 30 bijkaarten
Gotha: Justus Perthes

• Orbis terrarum antiquus (1888)
  Voorkant band   XL
  Dit is de 2e druk van de schoolatlas van de Oudheid van Justus Perthes. Volgens het voorwoord zijn er ten opzichte van de 1e druk (1884) de nodige verbeteringen aangebracht.
• De atlas is in de periode 1960-1967 vrijwel ongewijzigd herdrukt. In de catalogus 1968/69 van de toenmalige uitgever (VEB Hermann Haack) is sprake van een 4e druk.
• De auteur van deze atlas is Albert van Kampen (1842-1891). Hij is ook auteur van enkele andere werken op het gebied van de klassieke oudheid.

Band

De atlas heeft een kartonnen band met linnen rug  (30,5 × 25,5 cm, B × H),  waarin de kaarten ongevouwen zijn ingebonden. Op de voorkant staan titel en naam van de auteur, het aantal kaarten en bijkaarten, en de naam van de uitgever. De voorkant is verder versierd met een wereldkaart in de vorm van een vijfpuntige ster – in die periode vaker gebruikt als beeldmerk van de uitgever.

Inhoud

De atlas heeft een titelpagina met inhoudsopgave en een bladzijde met het voorwoord en een lijst van vier leverbare wandkaarten bij de Oude Geschiedenis – alles in het Latijn. Daarna komen de 16 kaarten, tweezijdig gedrukt op 8 bladen, ook helemaal in het Latijn. Er is geen plaatsnamenregister.

De kaarten van de atlas zijn min of meer geordend van oost (Palestina, Egypte, Azië, Griekenland) naar west (Romeinse Rijk). Ze geven de situatie weer in een aantal perioden in de Oude Geschiedenis: het rijk van de Assyriërs, het Perzische Rijk, het klassieke Griekenland en Athene, het Rijk van Alexander de Grote en opvolgers, Italia, het Romeinse Rijk en Rome, het Middellandse Zeegebied en Gallië. Zie ook de lijst van kaarten, bijkaarten en schaal en de vertaling van de Latijnse kaartnamen.

De kaarten lijken gedrukt in kleurenlithografie. Bovenaan de kaart staat steeds de naam van de auteur 'Alb. van Kampen', de naam van de kaart, de titel van de atlas 'Orbis terrarum antiquus' en het nummer van de kaart (tabula). Onderaan staat steeds 'Gotha: Justus Perthes'. Namen van tekenaars of graveurs worden niet genoemd. De kaarten zijn ook niet gedateerd.

Vergelijking met de Atlas antiquus

Albert van Kampen was ook de auteur van de Atlas antiquus van Justus Perthes. Hij heeft daarvoor gedeeltelijk gebruik gemaakt van de kaarten in deze schoolatlas. Zie voor de details de vergelijkende tabel.

Alb. van Kampen, Orbis terrarum antiquus (1888 edition)

• Below is a description of the atlas in keywords. Related pages
  • Pictures of the atlas
  • Tables and lists to the atlas

• Title description
  • Title: Orbis terrarum antiquus
    Publisher: Justus Perthes, Gotha
    Year: 1888 (2nd edition)
  • Title (front cover): Orbis terrarum antiquus in scholarum usum descriptus
    ab Alb. van Kampen
    Editio altera
    Insunt tabulae XVI cum XXX tabellis
    Gothae: Sumptibus Iusti Perthes Translation:
    The World of Antiquity described for classroom use
    by Alb. van Kampen
    Second edition
    With 16 maps and 30 inset maps
    Gotha: Justus Perthes
  • Orbis terrarum antiquus (1888)
    Front cover   XL
    This is the 2nd edition of the school atlas of the Ancient World from Justus Perthes. According to the preface several corrections to the 1st edition (1884) have been made.
  • The atlas has been reprinted almost unchanged in the 1960-1967 period. In the 1968/69 catalog of the publisher of that time (VEB Hermann Haack) a 4th edition is mentioned.
  • The author of this atlas is Albert van Kampen (1842-1891). He is also the author of some other works on classical antiquity.
• Binding
  • The atlas has a cardboard binding with a cloth spine  (30.5 × 25.5 cm, W × H)  in which the maps are bound unfolded. On the front cover are the title and the author's name, the number of maps en inset maps, and the name of the publisher. The front cover is decorated with a world map in the form of a five-pointed star – used more often in those days as logo of the publisher.
• Contents
  • The atlas has a title page with table of contents and one page with the preface and a list of available wall maps to the Ancient History – all in Latin. Thereafter are the 16 maps, printed double sided on 8 sheets, also in Latin. There is no index.
  • The maps in the atlas are ordered more or less from east (Palestine, Egypt, Asia, Greece) to west (Roman Empire). They depict the situation in several periods of Ancient History: the Assyrian Kingdom, the Persian Empire, classical Greece and Athens, the Empire of Alexander the Great and successors, Italia, the Roman Empire and Rome, The Mediterranean and Gallia. See also the list of maps, inset maps and scale and the translation of the Latin map names.
  • The maps seem to be color lithographed. In the upper margin is the name of the author 'Alb. van Kampen', the map name, the atlas title 'Orbis terrarum antiquus' and the number of the map (tabula). In the lower margin is the text 'Gotha: Justus Perthes'. No names of draftsmen or engravers are given. The maps are not dated.
• In comparison with the Atlas antiquus
  • Albert van Kampen was also the author of the Atlas antiquus from Justus Perthes. For that atlas he has also used some map material from this school atlas. Details can be found in the comparison table.

Voorwoord / Preface

Quamquam ex quo tempore »Orbis antiqui« editio prior in lucem prodiit semper, quae menda eius aut alii mecum communicaverant aut ipse reperieram, delenda curabam, tamen hanc alteram editionem instituere visum est, et quod addere quaedam in animo mihi erat plane nova, et quod tanta rnultitudo errorum deinceps erat inventa, ut quam accuratissime omnes tabulae essent retractandae. Quae res ut fieri potuerit plerumque debeo diligentiae hominum quorundam doctissimorum, qui aut in actis eruditorum variis »Orbis antiqui« censuram scripserunt benevolentissimi, aut per litteras singula notaverunt amicissime, quibus omnibus gratias agere hoc loco mihi cordi est. Vellem, quaecunque desiderata sunt, potuissem perficere. Sed quae ratio tabularum semel erat instituta ita commutari non potuit, ut e. g. Germaniae veteris tabula aut insereretur aut adderetur. Liceat autem hoc loco ea affere, quae nova exstant in hac altera editione maioris momenti. Hierosolymae priore tabula deleta secundum Guthii et Schickii opuscula alia plane nova facta est. In Tabula II tractanda Saycii libro (Alte Denkmäler im Lichte neuer Forschung) non sine summo emolumento usus sum. Addita est pugnae Salaminiae tabella, in qua describenda Lollingium (Die Meerenge von Salamis, Festschrift zu E. Curtius’ 70 jährigem Geburtstag) secutus sum, addita etiam in tabella Acropolis Athenarum templum illud Athenae antiquissimum, quod Lollingius nuper effossum patefecit. Aegypti oppidorum Naucratis et Pithom s. Heroonpolis, quae Flinders Petrie et Naville effoderunt, situs correcti sunt. In Athenarum foro, quum Kaupertus verisimilia reperisse mihi videatur, eum imitari non dubitavi, quamquam P. Weizsäckerum (N. Jahrbücher f. Phil. 1887, p. 577 sq.) non esse neglegendum putaverim. In tabula XII Imperii Romani permulta nomina extinxi, quae in aliis tabulis leguntur, quo clarius provinciarum nomina possint dignosci. In descriptione Romae Regiam, templum Larum adieci, correxi situs Septizonii Horreorum Galbae, templi Solis alia. Quae de Alexandrea nova invenit Wachsmuthius (Rhein. Mus. XLII, p. 462 sq.) non praetermisi. Permulta nomina melius scripta sunt praesertim in Galliae tabula (sec. Meuselii lexicon) loca nonnulla ut Ecnomus, Scarphea alia non iam desiderantur. Sed longum est plura afferre, quae eum nont fugient qui accuratius in hanc nostram editionem inquisiverit.

GOTHAE Nonis Aprilibus MDCCCLXXXVIII.

van Kampen.

Eiusdem autoris apud me prostant:

Tabulae maximae (parietariae)

quibus illustrantur terrae veterum, in usum scholarum descriptae

Tab. I: GRAECIA  1:375 000
Tab. II: ITALIA  1:750 000
Tab. III: GALLIA  1:750 000
Tab. IV: IMPERIUM ROMANUM  1:3 000 000.

Justus Perthes.

© M. Witkam, 2011