Stieler-kaarten in de Encyclopaedia Britannica, 11e druk (1910-1911)

See below for (a summary of) this text in English.

Hieronder staat de beschrijving van de kaarten. Daarbij horen ook de volgende pagina's

Titelgegevens

Titel: Encyclopaedia Britannica
Uitgever: Cambridge University Press
Jaar: 1910-1911 (11e druk)

Titelpagina (deel 1): The Encyclopaedia Britannica
A Dictionary of Arts, Sciences, Literature and General Information
Eleventh Edition
Volume I   A to Androphagi
Cambridge, England: at the University Press
New York, 35 West 32nd Street   1910

Kaarten

De 11e druk van de Encyclopedia Britannica bevat, naast andere kaarten, een serie van 16 kaartbladen  (43 × 29,5 cm,  B × H)  die gemaakt zijn door Justus Perthes in Gotha, Duitsland. In de benedenmarge van die kaarten staat links steeds de tekst

en rechts

De meeste van deze kaarten zijn afgeleid van die uit de 9e druk van Stielers Hand-Atlas, uitgegeven door Justus Perthes.

De serie bestaat uit 5 kaarten van de werelddelen, 8 kaarten van Groot-Brittannië, Ierland en enkele koloniën, en verder losse kaarten van Zwitserland, Japan en de Verenigde Staten. De kaarten staan verspreid door de 29 delen van de encyclopedie; zie ook het overzicht van kaarten en encylopediedelen en de lijst van kaarten, bijkaarten en schaal. De kaarten zijn gegraveerd in koper en afgedrukt in kleurenlithografie. De landsgrenzen zijn aangegeven in randkleur met bies, de bergen zijn getekend in bruine arcering. Kaartstijl en kleur wijken nogal af van die van de andere kaarten in de encyclopedie.

Vergelijking met Stielers Hand-Atlas (9e druk)

Van de 16 kaarten in de encyclopedie zijn er 13 direct in verband te brengen met kaarten uit Stielers Hand-Atlas; zie ook de vergelijkende tabel. Deze 13 kaarten zijn kleiner dan die in de atlas  (49 × 41 cm,  B × H)  en de schaal is gelijk. Het zijn dus uitsneden uit de atlaskaarten, waarbij randgebieden of bijkaarten zijn weggelaten. Dat is het beste te zien op de pagina waarop plaatjes van de kaarten uit beide uitgaven naast elkaar staan.

Opvallend is dat alle teksten op de kaarten in de encyclopedie in het Engels vertaald zijn. Dat lijkt logisch, maar Perthes gaf ook een Engelse uitgave van Stielers Hand-Atlas uit waarin de kaarten onvertaald, dus in het Duits, zijn gebleven. Een andere, kleinere, aanpassing is dat op de kaart van Europa de kleuren van Groot Brittannië en Duitsland verwisseld zijn. In de encyclopedie is Groot Brittannië roze gekleurd en Duitsland oranje (naar Engelse gewoonte) en in de atlas is dat precies andersom (naar Duitse gewoonte).

Van de overige 3 kaarten in de encyclopedie is de herkomst minder duidelijk. De kaart van Afrika lijkt een verkleining van de overeenkomstige kaart in de Stieler Hand-Atlas. Van de andere twee kaarten – Australië, Engeland en Wales – heb ik bij Perthes geen oorsprong niet kunnen vinden. Misschien zijn ze, in dezelfde stijl als de andere kaarten, speciaal getekend voor de encyclopedie.



Stieler maps in the Encyclopaedia Britannica, 11th edition (1910-1911)


© M. Witkam, 2011
met dank aan / courtesy of: Internet Archive via Wikipedia

valid HTML    valid CSS